Etki yatırımı Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma hamlesini hızlandırabilir

7 December 2021

Boğaziçi Zirvesi’ne katılan UNDP ve ortaklarının önceliklerinin başında, etkinin ölçülmesine ilişkin standartları belirlemek geliyor.

İstanbul, 7 Aralık 2021 – Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), bugün düzenlenen 12. Boğaziçi Zirvesi’nde Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın (SKA’lar) iddialı hedefleri ile bu amaçları gerçekleştirmek için dünyanın sahip olduğu mali kaynaklar arasındaki açığı kapatabilecek tek yolun etki yatırımı olduğunu söyledi.

SKA’ları gerçekleştirmenin yıllık maliyeti başlangıçta 5 ila 7 trilyon ABD doları olarak tahmin ediliyordu (sadece kalkınmakta olan ülkeler için 2,5 trilyon ABD doları); ancak COVID-19 küresel salgınının yarattığı olumsuzluklar, toplam maliyeti daha da yükseltti. Geleneksel kalkınma yardımlarına ayrılan 116 milyar ABD doları, bu rakamın yanında çok küçük kalıyor. Açığı kapatmak için özel sektör katılımı gerekiyor, ancak özel sektörün kar amaçlı yaklaşımı ile SKA’ların iddialı hedefleri nasıl uzlaştırılabilir?

UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton; “Bu bilmecenin bir cevabı etki yatırımıdır. Yatırımcıların kaynaklarını, yoksulluk ve eşitsizlikleri azaltacak, sağlık ve eğitimi ilerletecek, çevreyi koruyacak, aynı zamanda da hissedarlarına güçlü getiri sağlayacak girişimlere tahsis etmelerine yardım etmeyi hedefliyoruz. Şu anda eksik olan ve UNDP’nin oluşturmaya çalıştığı şey, tüm sektörün benimseyebileceği etki ölçümü için ortak standartlardır” dedi.

UNDP, geçen yıl UNDP İstanbul Uluslararası Özel Sektör ve Kalkınma Merkezi (IICPSD) ile ortaklaşa başlattığı “SKA Yatırım Girişimi” projesi ile bu standartları geliştirmeye çalışıyor. Bu girişim, yetkililere ve yatırımcılara etki yatırımı alanında rehberlik sağlamak üzere savunuculuk, araştırma, ağ oluşturma ve eğitim desteği sağlayacak. Bu yeni proje, kalkınma etkisi olabilecek ve bankalar tarafından desteklenebilir nitelikte projeleri tespit etmeyi hedefleyen ve küresel bir programın parçası olarak geçen yıl oluşturulan “Türkiye SKA Yatırımcı Haritası” dahil olmak üzere, daha önce yapılan işlerin üzerine inşa ediliyor.

UNDP SKA Etki Direktörü Fabienne Michaux; “Etki yatırımı, insanlar ve gezegen için olumlu sonuçlar sunmayı amaçlıyor. Çalışmalarımız; sürdürülebilirliği ve SKA’ları yönetim kararlarının merkezine koymak ve sermayeyi en çok fark yaratabileceği yere yöneltmek üzere işletmelere ve yatırımcılara destek olmayı sağlıyor. Net standartların oluşturulması; aktörlerin gittikçe kalabalıklaşan bu ortamda en uygun çerçeve, araç ve ölçüleri seçebilmeleri için mevcut durumu anlamalarına ve yollarını çizmelerine yardım edebilir” dedi.

Bu kapsamda UNDP tarafından düzenlenen panelde, Etki Yatırımı Danışma Kurulu (EYDK) ve EtkiYap ile iş birliği içinde hazırlanan, yeni “etki ölçüm ve yönetim beyaz kitabı”nın da lansmanı yapıldı. EYDK, etki yatırımını Türkiye’de anaakım yatırım modellerinden biri haline getirme ve aynı zamanda, uluslararası ve yurtiçi ortaklıklar dahil önemli aktörler yaratma ve getirme hedefiyle, Türkiye’nin önde gelen 30 kuruluşu tarafından kuruldu. Beyaz kitap ise (görüş/yorumlar için eydk.org adresinde yer alıyor), farklı yatırım kararlarının muhtemel etkileri hakkında yatırımcılara rehberlik sağlamayı ve etki ölçümü hakkında farkındalık oluşturmayı amaçlıyor.

EYDK Başkanı Şafak Müderrisgil; “Türkiye’nin, etki ölçüm ve yönetiminde küresel başarıları değerlendirmesi gerekiyor. Tek başına hiçbir metodoloji her amaca hizmet edemez, dolayısıyla farklı amaçlar için farklı çerçevelere ihtiyacımız var. Beyaz kitap, etki ölçümünün tüm aşamalarında referans işlevi görebilir ki bu, büyük ölçüde verilerin mevcut ve şeffaf olmasına bağlı” dedi.

Ayrıntılı bilgi için: Bahar Paykoç, UNDP Türkiye, bahar.paykoc@undp.org


UNDP, krizlere dayanıklı toplumlar inşa etmek ve herkes için yaşam kalitesini yükseltecek türden büyümeyi artırarak sürdürmek amacıyla toplumun her kesiminden insanlarla ortaklık kuruyor. Sahada 177 ülkede ve toprakta, güçlü bireyler ve güçlü toplumların oluşturulmasına katkı sağlayacak küresel perspektif ve yerel içgörüler sunuyoruz. tr.undp.org.

****

Etki Yatırımı Platformu “Etkiyap”, Türkiye’de etki yatırımı farkındalığının artırılması ve etki yatırımları için gerekli ekosistemin oluşturulması amacıyla çalışmalarını sürdüren bir platformdur.