İmalat sanayii işletmelerinin üretim süreçlerinde ek yatırım yapmaksızın yüzde yüze varan verimlilik artışı elde etmelerini sağlayan Öğren-Dönüş Programları, Kayseri, Konya ve Ankara Model Fabrikaların çalışmaları dahilinde uygulanarak, firmaların kar marjlarını ve iş hacimlerini önemli ölçüde artırıyor.

Öğren–Dönüş Programı Nedir?

Öğren–Dönüş Programları, imalat sanayiinde yer alan KOBİ’lerin “Yalın Üretim Prensipleri” çerçevesinde üretime bakış açılarını değiştirerek verimliliklerini artırmalarını sağlayan eğitim ve danışmanlık programları. Firmaların hiçbir ek yatırım yapmaksızın elde ettikleri kazanımları kendi içlerinde yayarak sürdürülebilir kılmalarını sağlamak için tasarlanan bu program, Model Fabrikalarda hata yapma serbestliğinin olduğu gerçek bir fabrika ortamında veriliyor ve yalın üretim bazlı deneyimsel eğitimlerin firma sahalarına taşınmasını sağlıyor.

Bu sayede program, firmalarda yalın üretimin başlatılmasına öncü olurken, kar marjlarının, iş hacimlerinin ve istihdamlarının artmasına da yardımcı oluyor. Özellikle potansiyeli yüksek olduğu halde kaynaklarını verimli kullanamayan, dolayısıyla kapasite kullanım oranlarının düşük olduğu işletmelerde,  uygulamanın ilk safhalarında dahi gözle görülür yüksek kazanımlar elde ediliyor.

Öğren–Dönüş Programları, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) teknik iş birliği ve Almanya Federal Cumhuriyeti tarafından KfW Kalkınma Bankası aracılığıyla sağlanan finansman ile yürütülen “Uygulamalı KOBİ Yetkinlik Merkezi – Model Fabrika Projesi” kapsamında uygulanıyor. Katılımcılara kendi firmalarında yaklaşık 4-6 aylık danışmanlık hizmetleri olarak sunulan program kapsamında firmalardan gelen proje liderleri, eğitmen ve danışmanların koçluğunda sahada yapılan tüm iyileştirmelerde aktif rol alıyor. Böylelikle program, yararlanıcı firmaların yalın dönüşümlerini tamamlamaları ve yalın liderlerini yetiştirebilmeleri için önemli fırsatları da beraberinde getiriyor.

Ankara Öğren–Dönüş Programları

Model Fabrika Projesi kapsamında 2018 yılında Ankara’da kurulan ilk Model Fabrika, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve UNDP teknik iş birliği, KfW finansmanı ve Ankara Sanayi Odası ve ASO 1. Organize Sanayi Bölgesi’nin katkıları ile yürütülüyor. Proje kapsamında ilk Öğren–Dönüş Pilot Uygulaması, farklı sektörlerden gelen 8 katılımcı firmayla Aralık 2019’da tamamlandı. Sadece 4 aylık bir zaman diliminde firmalar, yüksek verimlilik oranlarına, program sayesinde kazandıkları yalın üretim yetkinlikleri ile ulaşabileceklerini keşfettiler. Yüzde 140’a varan verim artışları, yüzde 18’e varan maliyet düşüşleri ve zamanında teslimat oranlarında yüzde 33’e varan iyileşmeler gözlemlerken, firmalar aynı zamanda yüzde 41'e varan makina ekipman verimliliği (OEE) artışı sağladılar ve üretim alanlarından yüzde 40 tasarruf elde ettiler. Model değişim ve fazla mesai sürelerinde ise yine yüzde 45’e varan kazanımlar sağlandı.

Ankara Model Fabrika’nın 2, 3 ve 4. Öğren–Dönüş Programlarında da uzmanların artan deneyimi, firma temsilcilerinin değişime olan inancı ve kullanılan doğru metodoloji ile benzer sonuçlar elde edildi ve örnek teşkil eden başarı hikayeleri ortaya çıktı. Ankara Model Fabrika, 5. Program için hazırlıklarına hız kesmeden devam ediyor.

Konya Model Fabrika 1. ve 2. Öğren–Dönüş Programı

Aynı proje kapsamında KfW finansmanı ile 2020 Ekim ayında kurulan Konya Model Fabrika, Konya Ticaret Odası, Konya Sanayi Odası ve Konya Organize Sanayi Bölgesi katkıları ile gerçekleştirdiği Öğren–Dönüş Programlarından ilkini Ocak 2021’de 7 firmanın elde ettiği oldukça yüksek verimlilik kazanımlarıyla tamamlandı.

1. Öğren–Dönüş katılımcıları pilot bölgelerinde kişi başına düşen üretimi ortalama yüzde 54 oranında artırırken, yetkinlikleri artan personelleri ile de iç dinamiklerini güçlendirdi. Parti değişim sürelerinde yüzde 70'e varan azalmalar görüldü ve kullanılan alanda yüzde 40’lara varan tasarruflar sağlandı. Fazla mesai ve hurda oranı gibi göstergeler ise yüzde 80 oranında azaltıldı.

İlk programın başarılı sonuçlarının ardından 2. program Şubat 2021’de başladı ve Temmuz ayında 6 firmanın benzer başarı hikayeleri elde etmesi ile tamamlandı. Program kapsamında yararlanıcı firma sayısı Konya Model Fabrika için toplamda 13’e ulaştı. Şehrin sanayisi için motivasyon kaynağı olan çıktılar neticesinde 3. programa ön başvuru yapan firma sayısı 20’ye ulaştı. Konya’da 3. Öğren–Dönüş Programı’nın 7 firma ile Ağustos 2021’de başlatılması ve 1. ve 2. program sonuçlarının sunulduğu lansman etkinliğinin Eylül 2021’de düzenlenmesi planlanıyor.

Kayseri Model Fabrika 1. Öğren–Dönüş Programı

Kayseri Model Fabrika, Model Fabrika Projesi kapsamında, KfW finansmanı ve Kayseri Sanayi Odası (KAYSO), Abdullah Gül Üniversitesi (AGÜ) ve Kayseri Ticaret Odası (KTO) katkıları ile 2020 Ocak ayından beri faaliyetlerini sürdürüyor. Kayseri Model Fabrika’nın ilk Öğren–Dönüş Programı Aralık 2020’de 6 firmanın katılımıyla başladı ve Nisan ayında tamamlandı.

4 aylık bu süreçte yüksek verimlilik artışları hedefiyle danışmanlıklar verildi ve yararlanıcı KOBİ’lerin örnek teşkil edecek başarı öykülerinin oluşturulması amaçlandı. Program sonunda katılan 6 işletmede seçili ürün gruplarında günlük üretim miktarları yüzde 40 ila yüzde 100 arasında artarken, ürün çevrim sürelerinde yüzde 50’lere varan azalmalar görüldü. Bazı firmalarda yüzde 20'lere yakın OEE artışı sağlandı ve üretim alanında 400 m²’lere varan tasarruflar elde edildi. Tüm bunların sonucu olarak değer akışı sürelerinde yüzde 50'ye yakın azalma ve çalışan başına üretim miktarında yüzde 50'leri aşan iyileşmeler sağlandı. Sonuçlar 24 Ağustos 2021 tarihinde Kayseri’de proje paydaşlarının üst düzey katılım sağladığı resmi bir tören ile duyuruldu.