AB tarafından finanse edilen ve UNDP tarafından uygulanan Suriye Krizine Yanıt Olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi’nin (TDP) resmi açılışı, Ankara’da düzenlenen üst düzey toplantı ile yapıldı. 50 milyon avro bütçeli proje, Suriye krizi nedeniyle yerinden edilmiş ve Türkiye’de yaşayan Suriyeliler ile ev sahibi toplulukların yaşadığı sıkıntılara kapsamlı ve sürdürülebilir çözümler getirmeyi amaçlıyor. İstihdam yaratmaya katkı, belediye hizmetlerinin güçlendirilmesi ve Türkçe eğitimine odaklanan proje, Suriye Krizine Müdahale için AB Güven Fonu (EUTF) tarafından destekleniyor. Suriye Krizine Yanıt Olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi, UNDP tarafından; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve İlbank ile işbirliği içinde uygulanıyor.

9 Kasım 2018, Ankara – Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Türkiye’de yaşayan Suriyeliler ile ev sahibi toplulukların ekonomik ve sosyal dayanıklılığı ile ulusal ve yerel kurumların güçlenmesine katkı sağlanması için işbirliği yapıyor. 50 milyon avro bütçeli ve iki yıl devam edecek olan proje, Türkiye’de 11 ilde istihdam yaratılmasına katkı sağlanması, yerel yönetimlerin kapasitelerinin ve belediye hizmetlerinin güçlendirilmesi ile Suriyelilere yönelik Türkçe eğitimine odaklanıyor. Proje kapsamında toplamda 2.000 Suriyeli ve ev sahibi topluluk üyesinin iş ve geçim kaynağı sahibi olmasına katkı sağlanması, 52.000 Suriyelinin Türkçe dil eğitiminden faydalanması ve 307.000’i aşkın Suriyeli ve ev sahibi topluluk üyesinin, güçlendirilmiş belediye hizmetlerinden yararlanması hedefleniyor. 

Ankara Cer Modern’de gerçekleşen üst düzey etkinlikle kamuoyuna tanıtılan proje, halen, dünyada en çok mülteci nüfusu barındıran ülke olan Türkiye’nin yükünü paylaşmayı hedefliyor. Proje kapsamında, Türkiye’nin 11 ilinde düzenlenecek olan faaliyetler, hem Suriyelilere hem de ev sahibi topluluklara hitap ederken, krizin etkilerini atlatmayı ve bireyler, topluluklar ve kurumlar için sürdürülebilir bir gelecek inşa etmeyi amaçlıyor. 

Dayanıklılık merkezli, yerel ve sürdürülebilir kalkınma perspektifini odağına alan proje, Suriye krizi nedeniyle ortaya çıkan sorunlara uzun vadeli, kapsamlı ve yapısal çözüm önerileri getiriyor. Ekonomik entegrasyon, sosyal uyum, yerel kapasitenin desteklenmesi ve bölgesel kalkınmayı merkezine alan Suriye Krizine Yanıt Olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi, UNDP’nin sürdürülebilir kalkınma konusundaki 50 yılı aşkın uzmanlığını, AB’nin finansal desteği ile bir araya getiriyor. 

Toplantının açılış konuşmasını yapan Birleşmiş Milletler Mukim Koordinatörü ve BM Kalkınma Programı Mukim Temsilcisi Irena Vojáčková-Sollorano, Türkiye’nin ve Türk halkının büyük bir cömertlik sergileyerek 3,5 milyon Suriyeliye ev sahipliği yaptığını ve bu konuda bütün dünyaya örnek olduğunu vurguladı. Mülteci krizine yönelik küresel tutumun, insanlığın ortak vicdanın yansıması olacağını vurgulayan Vojáčková-Sollorano, dünyanın karşı karşıya olduğu sorunlara ancak dayanışma, işbirliği ve ortak irade ile yanıt verilebileceğini ifade etti. İnsani krizlere yönelik kalkınma odaklı yaklaşımın, uzun vadeli planlama, yerel ortaklarla işbirliği ve somut projeler üzerinden, eğitim, sağlık, girişimcilik, sosyo-kültürel uyum gibi alanlarda yapılacak faaliyetlerle desteklenmesi durumunda başarıya ulaşacağının altını çizen Vojáčková-Sollorano, AB tarafından desteklenen Suriye Krizine Yanıt Olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi’nin umutları yeşertmek açısından memnuniyet verici bir örnek proje olacağını ifade etti.

Toplantıda konuşan Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Ülke Direktörü Claudio Tomasi ise Türkiye’nin büyük bir cömertlik ve misafirperverlik göstererek 3,5 milyon Suriyeliye ev sahipliği yaptığını hatırlatırken, AB tarafından finanse edilen yeni projenin, Türkiye’nin yükünü paylaşmak yolunda atılmış önemli bir adım olduğunu vurguladı. Konuşmasında projenin hedeflerine vurgu yapan Tomasi “50 milyon avro bütçeli Proje kapsamında hedefimiz 2020 yılına kadar 2.000 Suriyeli ve ev sahibi topluluk üyesinin iş ve geçim kaynağı sahibi olmasına katkı sağlanması, 52.000 Suriyelinin Türkçe dil becerileri eğitiminden yararlanması ve 307.000’i aşkın Suriyeli ve ev sahibi topluluk üyesinin, güçlendirilmiş belediye hizmetlerinden yararlanması” dedi. 

Proje kapsamındaki faaliyetler Suriye krizinden en çok etkilenen Gaziantep, Hatay, Şanlıurfa ve Kilis illerinin yanı sıra, Türkiye’nin diğer büyük illeri İstanbul, İzmir, Bursa, Adana, Konya, Mersin ve Manisa’da gerçekleştirilecek. Projenin uygulanmasına 1 Şubat 2018 tarihinde başlandı.

Türkiye’deki Suriyelilerin yüzde 91’i, daha çok Güneydoğu illerinde kentsel alanlarda ve İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi büyükşehirlerde yaşıyor. Ani nüfus artışının en büyük etkilerinden biri de, iş gücü piyasaları ve ekonomiye yönelik. Diğer yandan, Suriye krizi nedeniyle gerçekleşen nüfus artışı; atık yönetimi, atık su yönetimi ve itfaiye hizmetleri dâhil olmak üzere yerel yönetimler ve belediye hizmetlerine yönelik büyük bir talep artışına da sebep oldu. Ayrıca, Suriyelilerin Türkiye’de istihdam imkânlarına erişiminin, ekonomik ve sosyo-kültürel etkileşimin önündeki en büyük engellerden biri de Türkçe dil eğitimi.

UNDP, atık ve atık su yönetimi dâhil belediye hizmetleri alanında, hem fiziksel altyapı geliştirme hem de teknik destek bakımından belediyelere doğrudan destek sağlayan tek BM kuruluşu. Çeşitli projeler kapsamında bugüne dek sağlanan UNDP desteği, esas olarak donanım sağlama, kapasite ve altyapı geliştirmeye odaklanmıştı. Yeni proje, uygulama alanına Suriyeli nüfusun yoğun olduğu yeni belediyeleri de dâhil ederek, artan talep karşısında belediye hizmetlerinin geliştirilmesi, kapasite artışı ve teknik desteği daha geniş bir kapsamda sağlamak suretiyle, bu çabaları genişletiyor.

UNDP, daha önceki projelerinde de Suriyelilere dil becerileri eğitimi sağlamıştı. Yeni proje ise derslik ve çevrimiçi öğrenme programından oluşan karma öğrenme yaklaşımı ile bu çabaların önemli ölçüde yaygınlaştırılmasını sağlıyor. Yeni proje aynı zamanda kadınlar ve gençler için işgücü piyasasına erişimi destekleyecek, bireylerin ve toplulukların sosyoekonomik bakımdan güçlenmesine de katkıda bulunacak. UNDP, ekonomik aktiviteyi desteklemek ve işgücü piyasalarına erişimi kolaylaştırmak maksadıyla, sanayi ve ticaret odaları ile birlikte çalışıyor. 

Suriye Krizine Yanıt Olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi (TRP) UNDP tarafından, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, İlbank ve Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içinde uygulanıyor. Projenin başlıca paydaşları ev sahibi topluluklar ve Suriyeli nüfus, yerel ve ulusal makamlar, yerel ve ulusal STK’lar ve iş dünyası kurumları.

İlave bilgi için: 

Faik Uyanık, İletişim Birimi Başkanı, UNDP Türkiye. faik.uyanik@undp.org

E.Ruşen İnceoğlu, UNDP Türkiye Suriye Krizine Yanıt ve Dayanıklılık Projesi İletişim Uzmanı rusen.inceoglu@undp.org